Chương trình máy tính (computer program) hay phần mềm máy tính (software) là một đối tượng của quyền tác giả. Theo Luật Sở hữu trí tuệ 2005: “Chương trình máy tính là tập hợp các chỉ dẫn thể hiện dưới dạng các lệnh, các mã, lược đồ hoặc bất kỳ cách nào khác, khi gắn vào một phương tiện mà máy tính đọc được, có khả năng làm cho máy tính thực hiện được một công việc hoặc đạt được một kết quả cụ thể”. Trong bài viết này Aladin Law Firm trình bày cơ chế bảo hộ quyền tác giả và tư vấn sơ bộ quy trình, thủ tục đăng ký quyền tác giả đối với chương trình, phần mềm máy tính.
- Căn cứ pháp lý
– Luật Sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi, bổ sung năm 2009;
– Nghị định số 22/2018/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của luật sở hữu trí tuệ về quyền tác giả, quyền liên quan;
– Thông tư số 08/2016/TT-BVHTTDL quy định các biểu mẫu trong hoạt động đăng ký quyền tác giả quyền liên quan;
– Thông tư số 211/2016/TT-BTC quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan.
- Điều kiện bảo hộ quyền tác giả đối với chương trình máy tính
– Tính nguyên gốc của tác phẩm: theo quy định pháp luật Việt Nam, chương trình máy tính được xem là một tác phẩm văn học. Để được xem là một tác phẩm được bảo hộ thì tác phẩm đó phải do tác giả trực tiếp sáng tạo bằng lao động trí tuệ của mình mà không sao chép từ tác phẩm của người khác.
– Tính sáng tạo: Sáng tạo là việc sử dụng sức lao động và khả năng suy xét để tạo ra tác phẩm. Sự sáng tạo, như thế, không có nghĩa rằng tác phẩm phải có tính mới mà chỉ cần có tính nguyên gốc. Hai chương trình máy tính có thể giống hệt nhau nhưng vẫn cũng được bảo hộ nếu như tác giả của hai chương trình đó đã sáng tạo ra chúng một cách hoàn toàn độc lập, không sao chép của nhau. Chương trình máy tính không nhất thiết phải đáp ứng các yêu cầu đặc biệt về mức độ sáng tạo, sự phức tạp, cao siêu thì mới được bảo hộ.
– Tính định hình nhất định: phải được định hình dưới một hình thức vật chất nhất định, bao gồm cả hình thức thông điệp dữ liệu thông qua phương tiện điện tử. Theo cơ chế bảo hộ tự động, quyền tác giả đối với chương trình máy tính phát sinh kể từ khi chương trình được định hình dưới một hình thức vật chất nhất định.
- Chủ thể quyền tác giả đối với chương trình máy tính
– Tác giả là người trực tiếp sáng tạo ra một phần hoặc toàn bộ tác phẩm gồm:
- Cá nhân Việt Nam có tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả;
- Cá nhân nước ngoài có tác phẩm được sáng tạo và thể hiện dưới hình thức vật chất nhất định tại Việt Nam;
- Cá nhân nước ngoài có tác phẩm được công bố lần đầu tiên tại Việt Nam;
- Cá nhân nước ngoài có tác phẩm được bảo hộ tại Việt Nam theo Điều ước quốc tế về quyền tác giả mà Việt Nam là thành viên.
– Chủ sở hữu quyền tác giả là tổ chức, cá nhân nắm giữ một, hoặc một số hoặc toàn bộ các quyền tài sản quy định trong luật sở hữu trí tuệ. Chủ sở hữu quyền tác giả có thể đồng thời là tác giả hoặc một người khác:
- Những người giao nhiệm vụ cho tác giả hoặc giao kết hợp đồng sáng tạo chương trình máy tính với tác giả.
- Người được tác giả chuyển giao quyền tác giả hoặc được thừa kế quyền tác giả.
- Nội dung quyền tác giả đối với chương trình máy tính
– Quyền nhân thân:
- Đặt tên cho tác phẩm;
- Đứng tên thật hoặc bút danh trên tác phẩm; được nêu tên thật hoặc bút danh khi tác phẩm được công bố, sử dụng;
- Công bố tác phẩm hoặc cho phép người khác công bố tác phẩm;
- Bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm, không cho người khác sửa chữa, cắt xén hoặc xuyên tạc tác phẩm dưới bất kì hình thức nào gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả.
– Quyền tài sản:
- Làm tác phẩm phái sinh;
- Sao chép tác phẩm;
- Phân phối, nhập khẩu bản gốc hoặc bản sao tác phẩm;
- Truyền đạt tác phẩm đến công chúng bằng phương tiện hữu tuyến, vô tuyến, mạng thông tin điện tử hoặc bất kì phương tiện kĩ thuật nào khác;
- Cho thuê bản gốc hoặc bản sao chương trình máy tính.
- Thời hạn bảo hộ quyền tác giả đối với chương trình máy tính
Pháp luật Việt Nam bảo hộ vô thời hạn các quyền nhân thân của tác giả, trừ quyền công bố. Đối với quyền công bố và các quyền tài sản khác thì thời hạn bảo hộ quyền tác giả là suốt cuộc đời tác giả và năm mươi năm tiếp theo năm tác giả chết; trường hợp tác phẩm có đồng tác giả thì thời hạn bảo hộ chấm dứt vào năm thứ năm mươi sau năm đồng tác giả cuối cùng chết. Giả sử chương trình máy tính bị khuyết danh, tức là không xác định được tác giả là ai thì thời hạn bảo hộ là bảy mươi lăm năm, kể từ khi tác phẩm được công bố lần đầu tiên. Hoặc khi các thông tin về tác giả xuất hiện thì thời hạn bảo hộ được tính theo thời hạn bảo hộ quyền tài sản thông thường.
- Trình tự, thủ tục đăng ký quyền tác giả đối với chương trình máy tính, phần mềm máy tính
Hồ sơ gồm:
- Tờ khai đăng ký quyền tác giả (Mẫu số 01);
- CMND/CCCD/Hộ chiếu của tác giả và chủ sở hữu tác giả (nếu có) đối với cá nhân hoặc Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động đối với tổ chức là chủ sở hữu tác phẩm;
- Quyết định giao việc cho tác giả hoặc tuyên bố tác giả về chủ sở hữu tác phẩm (nếu có);
- Bản mô tả từng phần mềm (về chức năng, tác dụng, cách thức hoạt động, cách thức tương tác và sự tương tác với người dùng);
- 02 đĩa chữa mã nguồn + file cài đặt của tác phẩm;
- 02 bản giấy in mã nguồn của game (chỉ phần mã nguồn);
- 10 ảnh chụp màn hình giao diện của phần mềm đang chạy;
- Tuyên bố đồng tác giả trong trường hợp có từ 02 tác giả trở lên;
- Giấy cam đoan của tác giả cam đoan tự sáng tạo ra tác phẩm và không sao chép của bất kỳ cá nhân hoặc tổ chức nào;
- Tài liệu khác (tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể).
Thẩm quyền: Cục Bản quyền tác giả.
Thời gian xử lý: 15 ngày làm việc kể từ ngày nộp hồ sơ hợp lệ, 15 ngày có thông báo sửa đổi bổ sung hồ sơ.
Kết quả: Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả (tác phẩm có loại hình chương trình máy tính).
- Mẫu tờ khai (Ban hành theo Thông tư số 08/2016/TT-BVHTTDL ngày 02 tháng 07 năm 2016 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch)
Aladin Law Firm cung cấp dịch vụ hướng dẫn, giải đáp các thắc mắc của Quý Khách hàng liên quan đến thủ tục đăng ký quyền tác giả đối với chương trình máy tính.
Xin vui lòng liên hệ tới Công ty Luật Aladin
*****************************************
CÔNG TY LUẬT ALADIN
アラジン法律コンサルティング有限
알라인 유한책임 법률 회사
Aladin law firm
The right team for your rights
⚓️Địa chỉ: Số 15E Lô A10 Khu đô thị Nam Trung Yên, đường Nguyễn Chánh, phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội.
Mail: luatsu@aladinlaw.vn
Link trang fanpage: https://www.facebook.com/aladinlawfirm
☎️Hotline: 1900 57 57 73