Bộ luật Lao động năm 2019 ra đời bổ sung và sửa đổi rất nhiều quy định pháp luật lao động không còn đáp ứng được yêu cầu của tình hình thực tiễn, chủ yếu là về các nội dung: Hợp đồng lao động, lương – thưởng, giờ làm việc – giờ nghỉ ngơi, kỷ luật lao động, giải quyết tranh chấp lao động, nghỉ hưu.
Bộ luật Lao động năm 2019 có hiệu lực áp dụng từ 01/01/2021. Trong bài viết này, Aladin Law Firm sẽ trình bày một số quy định mới về vấn đề nghỉ hưu của người lao động.
-
Về tuổi nghỉ hưu của lao động kể từ ngày 01/01/2021
Theo quy định cũ tại Bộ luật Lao động 2012, Người lao động bảo đảm điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội được hưởng lương hưu khi nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi.
Tuy nhiên, kể từ ngày 01/01/2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 03 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 04 tháng đối với lao động nữ. Sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng đối với lao động nam và 04 tháng đối với lao động nữ, cụ thể:
Thứ nhất, đối với lao động nữ trong điều kiện lao động bình thường (khoản 2 điều 169 Bộ luật Lao động 2019):
-
Năm 2021: Đủ 55 tuổi 4 tháng;
-
Từ năm 2035 trở đi: Đủ 60 tuổi;
Thứ hai, đối với lao động nam trong điều kiện lao động bình thường (khoản 2 điều 169 Bộ luật Lao động 2019):
-
Năm 2021: Đủ 60 tuổi 3 tháng;
-
Từ năm 2028 trở đi: Đủ 62 tuổi.
Thứ ba, đối với lao động nam, nữ trong điều kiện lao động đặc biệt (khoản 3 điều 169 Bộ luật Lao động 2019):
Lao động bị suy giảm khả năng lao động làm công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thì áp dụng theo nguyên tắc “Có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn nhưng không quá 05 tuổi so với người lao động làm việc ở điều kiện lao động bình thường”.
Các nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm được xác định theo Thông tư số 15/2016/TT-BLĐTBXH ngày 28/06/2016 do Bộ Lao động Thương binh & Xã hội ban hành Danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.
-
Điều kiện hưởng lương hưu từ ngày 01/01/2021
Thứ nhất, đối với người lao động tham gia BHXH bắt buộc
-
Phân nhóm người lao động như sau:
Người lao động nhóm 1: Là người lao động không thuộc nhóm 2.
Người lao động nhóm 2: Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; Hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí.
-
Điều kiện hưởng lương hưu trong điều kiện bình thường:
-
Người lao động nhóm 1 khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên thì được hưởng lương hưu nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
+ Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại phần a, b mục 1;
+ Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại phần c mục 1 và có đủ 15 năm làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc có đủ 15 năm làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 01/01/2021.
-
Người lao động nhóm 2 khi nghỉ việc nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên được hưởng lương hưu khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
+ Có tuổi thấp hơn tối đa 05 tuổi so với tuổi nghỉ hưu trong điều kiện bình thường;
+ Có tuổi thấp hơn tối đa 05 tuổi so với tuổi nghỉ hưu trong điều kiện đặc biệt và có đủ 15 năm làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc có đủ 15 năm làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 01/01/2021;
+ Người bị nhiễm HIV do tai nạn rủi ro nghề nghiệp trong khi thực hiện nhiệm vụ được giao.
-
Điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động:
-
Người lao động nhóm 1 khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu tại các trường hợp đối với điều kiện hưởng lương hưu bình thường:
+ Có tuổi thấp hơn tối đa 05 tuổi so với tuổi nghỉ hưu trong điều kiện làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm đối với nhóm 1 khi bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến dưới 81%;
+ Có tuổi thấp hơn tối đa 10 tuổi so với tuổi nghỉ hưu trong điều kiện làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm đối với nhóm 2 khi bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;
+ Có đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.
-
Người lao động nhóm 2 khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên, bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu tại nhóm 1 khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
+ Có tuổi thấp hơn tối đa 10 tuổi so với tuổi nghỉ hưu trong điều kiện bình thường;
+ Có đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.
Thứ hai, đối với người lao động tham gia BHXH tự nguyện
Công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc thì được tham gia BHXH tự nguyện để hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.
Từ ngày 01/01/2021, người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng lương hưu khi đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:
-
Đủ tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường;
-
Đủ 20 năm đóng BHXH trở lên.
-
Thay đổi tỷ lệ hưởng lương hưu đối với lao động nam từ ngày 01/01/2021
Theo quy định cũ, lao động nam nghỉ hưu thì mức lương hưu hằng tháng của người lao động được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH chỉ tương ứng với 18 năm đóng BHXH.
Từ 01/01/2021, Lao động nam nghỉ hưu vào năm 2021 thì mức lương hưu hằng tháng của người lao động được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH (hoặc bằng 45% mức bình quân thu nhập đóng BHXH bắt buộc đối với người tham gia BHXH tự nguyện) tương ứng với 19 năm đóng BHXH; sau đó cứ thêm mỗi năm thì tính thêm 2% đối với nam, mức tối đa bằng 75%.
Lao động nam nghỉ hưu từ năm 2022 trở đi thì mức lương hưu hằng tháng của người lao động được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH (hoặc bằng 45% mức bình quân thu nhập đóng BHXH bắt buộc đối với người tham gia BHXH tự nguyện) tương ứng với 20 năm đóng BHXH; sau đó cứ thêm mỗi năm thì tính thêm 2% đối với nam, mức tối đa bằng 75%.
Lao động nam nghỉ hưu từ năm 2022 trở đi thì mức lương hưu hằng tháng của người lao động được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH (hoặc bằng 45% mức bình quân thu nhập đóng BHXH bắt buộc đối với người tham gia BHXH tự nguyện) tương ứng với 20 năm đóng BHXH; sau đó cứ thêm mỗi năm thì tính thêm 2% đối với nam, mức tối đa bằng 75%.
Aladin Law Firm cung cấp các dịch vụ hướng dẫn, giải đáp các thắc mắc của Quý Khách hàng liên quan đến các chế độ lao động đối với người lao động. Xin vui lòng liên hệ tới Công ty Luật TNHH Aladin – số 15E, lô A10, Khu đô thị Nam Trung Yên, đường Nguyễn Chánh, phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, hotline 1900.57.57.73 để được tư vấn.